LEUCIPPUS’UN KIZLARININ KAÇIRILIŞI “THE RAPE OF THE DAUGHTERS OF LEUCIPPUS” – RUBENS

Barok dönemin hareketli tasarım ve dramatik görünüm ile seyirciyi etkileyen tipik örneklerinden biri olan Rubens’in eseri konusunu Yunan Mitolojisi’nden alır.

Eser Argos Kralı Leucippus’un kızları Hilaeira ve Phoebe’nin kaçırılış hikayesini işler. Genç kızları kaçıran delikanlılar ikiz kardeşler Castor ve Polydeukes’tir (Pollux). Castor ve Pollux, anneleri Leda’nın düğün gecesinde iki ayrı kişiyle birlikte olmasından dolayı ayrı babalara sahiplerdir. Leda’yı bir kuğu kılığına girerek kandırıp onunla gizlice birlikte olan Zeus, Pollux’ın babasıdır (bknz. Atomsal Leda “Leda Atomica” – Dali). Leda’nın eşi Kral Tyndareus’tan olan oğlu ise Castor’dur. Babalarından dolayı Castor ölümlü, Pollux ise ölümsüzdür.

Castor ve Pollux, Tyndareus’un kardeşi Aphareus’un oğulları (yani kuzenleri) Lynceus and Idas ile nişanlanmış olan Leucippus’un kızları ile evlenmeyi akıllarına koymuşlardır. Kızları kaçıran ikiz kardeşler sonrasında onları Sparta’ya götürür ve orada onlarla evlenirler. Phoebe, Pollux’a oğlu Mnesileos’u, Hilaeira ise Castor’a oğlu Anogon’u doğuracaktır.

Rubens eserde genç kızların vahşiçe kaçırılış anını ve o sırada yaşanan mücadeleyi eserinde yansıtmıştır. Bir at terbiyecisi olan Castor, sol üstte üzerindeki zırh, pelerin, çizmelerle nispeten daha sakin ve kontrollü görünen doru renkli atının üzerinde betimlenmiştir. Castor, ellerini açıp, gökyüzüne doğru haykırarak mücadele eden Hilaeira’yı atına doğru yukarı çekmektedir. Sağ tarafta görülen Pollux, bir dövüşçüdür. Çıplak gövdesi ve sandaletleri ile daha vahşi bir görünüm çizen Pollux’ın ölümsüzlüğünü de vurgulayan bu betimleme geride şaha kalkmış yabani beyaz atı ile de pekiştirilir. Pollux, bir yandan Hilaeira’nın yakalanması için kardeşine yardım ederken bir yandan da teslim olmamak için kendini yere doğru savuran Phoebe ile mücadele etmektedir. Her iki atın dizginleri de kanatlı bebeklerin (Putti) elindedir. Putti aşkın temsilcisi olarak eserlerde – özellikle de Rubens’inkilerde – sıklıkla kullanılan bir simgedir ve burada da hikayenin cinsel içeriğine gönderme yapmaktadır.

Bu vahşi sahnede yer alan altı figür ve iki atın hareketleri ayrıntılı biçimde tasarlanmış ve figürler tuvale özenli biçimde yerleştirilmiştir. Şahlanan at, uçuşan yeleler, savrulan kumaşlar ve mücadele halindeki figürlerin dinamizmine rağmen eser son derece dengeli ve ahenkli bir kompozisyona sahiptir. Yukarıdan aşağıda bir figürden diğerine akan hat içinde figürler birbirlerine dikkatlice kenetlenmiş ve koreografik bir düzenle hareket eder biçimde betimlenmiştir. Böyle hareketli yapısına rağmen grup bir bütün olarak görünür ve figürler birbiri ile uyumlu bir tablo çizer. Figürlerin hareketli görünümü ve vahşi kaçırılış sahnesi aynı zamanda geriplandaki engin doğa manzarası ve sakin mavi gökyüzünün oluşturduğu huzurlu atmosfer ile dengelenmiştir.

Rubens birçok eserinde olduğu gibi bu eserde de figürleri ve kompozisyonu kendi tasarlamış ve özellikle doğa ayrıntıları için bir başka ressamla işbirliği yapmıştır. Eserin geriplanı dönemin peyzaj ustalarından biri olan Jan Wildens tarafından yapılmıştır.

Eserdeki kaslı ve güçlü erkek figürler özellikle Michelangelo’nun anatomik özellikleri öne çıkarılmış nü figürleri ile büyük benzerlik gösterirken, ışıltılı ve görkemli renklere sahip kumaşlar ve doku ayrıntıları Tiziano’yu çağrıştırır. Kendisinden önceki büyük ressamlardan derinlemesine etkilenen Rubens, kendine özgü dolgun hatlara sahip sarışın kadın figürlerini ise eserde gururla resmetmiştir.

Rubens döneminin en usta ressamları arasında yer almış ve ünü Flaman Ülkesi’nden Avrupa’nın dört bir yanına yayılan bir ressama dönüşmüştür. Tarihsel sahnelerden portrelere ve peyzaja kadar birçok resim türünde ustaca eserler sergileyen Rubens İtalyan Rönesansı’nın figür ve çizgi bazlı tasarımları ile Barok’un dramatik görünümleri arasında başarılı bir köprü kurar ve sanat tarihinin en ünlü isimleri arasında yerini kanıtlar.

Konum: Alte Pinakothek, Münih
Tarih: 1618
Dönem: Barok
Alt Grup: Flaman Barok “Flemish Baroque”