AZİZE KATERINA’NIN GİZEMLİ EVLİLİĞİ “THE MYSTICAL MARRIAGE OF SAINT CATHERINE” – VERONESE
Önemli Hristiyan azizlerinden biri olan Azize Katerina, 4. yüzyılda Roma İmparatorluğu sınırları içinde yer alan Mısır’ın İskenderiye şehrinde dünyaya gelmiştir. İskenderiyeli Katerina (St. Catherine of Alexandria) olarak anılan azize Roma Mısır Valisi’nin kızı olması sebebiyle bir prenses kimliği taşımaktadır. Hristiyan inanışını benimseyen ve yüzlerce başka insanı Hristiyanlığa taşıyan Katerina, Romalılar tarafından keşfedildikten sonra ölüm cezasına çarptırılmıştır. Antik çağdan kalma bir yöntemle büyükçe bir at arabası tekerleğine bağlanıp kolları, bacakları ve gövdesine vurularak kemiklerinin kırılması suretiyle (bknz. “Breaking Wheel”) idam edilmesine karar verilir. Fakat, azize tekerleğe bağlanacağında vücudu tekerleğe dokuduğu anda mucizevi şekilde tekerler kırılır. Daha sonra azize kılıçla başı kesilerek idam edilir. Dolayısıyla Azize Katerina şehitliğine gönderme yapma amacıyla kırık bir tekerlekle veya bir kılıçla temsil edilir.
Veronese’nin söz konusu eserinde Katerina’yı temsil eden bu klasik sembollere rastlanmaz. Çünkü ressam eserinde Katerina’yı temsil eden bir başka olayı yansıtmaya çalışmıştır. Romalılar tarafından yakalanan Katerina idam kararı öncesinde uzun süre zindanlarda işkencelere maruz kalmıştır. Fakat, bu işkencelerle dininden vazgeçmeyince, İmparator Maxentius ona evlenme teklif ederek sahip olmaya çalışmıştır. Fakat, Azize, İmparator’a kendisinin İsa ile evli olduğunu ve bekaretini İsa’ya adadığını açıklayarak bu teklifi reddetmiş ve idama edilmekten çekinmemiştir.
Söz konusu eserde Azize’nin bebek İsa ile yaptığı evliliğin betimlenmesi görülür. Süslü mermer basamaklarla ulaşılan ve Yunan kolonları arasında yer alan bir tahtta Meryem ve kucağında bebek İsa’nın oturduğu görülür. Azize Katerina merdivenlerin üzerinde eğilerek İsa’ya yaklaşmış ve elini uzatmıştır. Bebek İsa’nın azizenin parmağına bir evlilik yüzüğü geçirmekte ve bu şekilde de azize ile sembolik bir evlilik bağı kurmaktadır. Azize Katerina ihtişamlı elbisesi, pelerini, takıları ve prenses kimliğini ortaya koyan tacı ile görkemli bir görünüm çizer. Öte yandan Meryem klasik betimlemelere uygun biçimde kırmızı-mavi tonlardaki elbise ve harmanisiyle bir o kadar sade ve doğal görünmektedir.
Bu üçlünün çevresindeki diğer tüm figürler bu gizemli ve kutsal evliliği kutlamak için bir araya gelmiş meleklerden oluşur. Sol öndekiler müzik aletleri ve inceledikleri ilahi kitabı ile görülürken, sağ kısımdakiler Azize’ye yardımcı olmaktadırlar.
Sahnenin üst kısmında yer alan bebek melekler gökten Meryem için bir taç indirirken, Azize Katerina için ise şehitlik simgesi olan bir palmiye dalı getirmektedirler. Aşağıda bir başka meleğin yukarı doğru ellerini açtığı ve bu göksel hediyeleri kabul etmeye hazırlandığı görülür.
Venedik Rönesansı’nın görsel zenginliğinin en üst noktaya ulaştığı eserlerden biri olan Veronese’nin yapıtı, Venedik Rönesansı’nın göz kamaştırıcı özelliklerini bütünüyle içinde barındırır. Mermer kolon ve merdivenlerin ayrıntılı işlemeleri ve kolonları saran desenli kumaşlar, mermerin keskin çizgilerini ve katı yapısını kırar. Figürlerin üzerindeki özenle resmedilmiş desenli giysiler esere yumuşak ve incelikli bir hava katar ve Venedik Rönesansı’nın temel özelliği olan dokuların ve desenlerin ayrıntılı resmedilmesini ortaya koyar. Altın-gri renkli bulutlar ve uçuşan melekler eserde sıradışı bir ilahi atmosfer yaratır ve seyirciyi gizemli bir ortama sokup gerçeklikten uzaklaştırır.
Aslında Kudüs’te geçmesi beklenen olay Veronese’nin yerel coğrafyası olan Venedik’ten bir sarayda geçiyor gbi yansıtılmıştır. Veronese dehasını kullanarak kutsal bir konuyu bir görsel şölene çevirmeyi ve seyirciyi büyülemeyi başarır.
Konum: Accademia Galerisi “Gallerie dell’Accademia”, Venedik
Tarih: 1575
Dönem: Rönesans
Alt Grup: Venedik Rönesansı “Venetian Renaissance”