SALINCAK “THE SWING” – FRAGONARD
Rokoko, 18. yüzyılda Paris’te ortaya çıkmış ve Barok döneme karşı bir nevi tepki gelişmesi ile oluşturulmuş bir sanat akımıdır. Barok’un azameti, simetrisi, kati ölçüleri ve kuralları ile birlikte, politik duruşuna da tepki olan Rokoko, asimetrik tasarımları, kıvrımlı hatları, hafif ve eğlenceli konuları ve neşeli üslubu ile Barok’tan farklılık gösterir. Rokoko akımının en ünlü ressamlarından Fragornard da Salıncak “The Swing” ile Rokoko’nun en temel özelliklerini yansıtır.
Resimde salıncakta sallanan genç kadın en dikkat çekici objedir. Neşe içinde savrulan salıncakta oturmuş olan kadının yanı sıra resimde iki ayrı figür daha vardır. Arkaplanda oturan ve salıncağı sallayan yaşlıca adam kadının kocasıdır. Öte yandan salıncağın ön tarafında çalılar arasında saklanmış olan adam ise kadının aşığıdır. Salıncaktaki kadın neşe içinde aşığı ile bakışırken bir yandan da ayağını havaya savurup ayakkabısının fırlatırken aşığının da salıncağın altından kaçamak dikizlemesine izin vermektedir.
Resimdeki hemen her obje aşk, aldatma ve sadakat üzerine belirlenmiş simgeleri yansıtmaktadır. Öncelikle salıncak kararsızlık ve dönekliği simgelemektedir. Salıncakta sallanan kadın sırtını kocasına dönerken aynı zamanda geri plandaki saflığın ve temizliğin simgesi melek heykellerini de geride bırakmakta ve resmin solundaki aşkın simgesi Cupid heykeline yönelmektedir. Cupid’in parmağını dudaklarına götürerek ‘sus’ işareti yapması aradaki gizli ilişkiye gönderme yapmaktadır. Diğer taraftan kadının kocasının hemen yanında duran minik köpek sadakati simgeler ve kadına karşı havlamaktadır. Oysa kocanın köpeğin farkında bile olmadığı aşikardır. Çalılar arasındaki aşık figürünün ileri doğru uzanmış kolu da bir nevi fallik bir simgedir.
Rokoko’nun pastel tonları ve ayrıntılı motifleri bitkilerde ve onlarla uyum gösteren kadının giysilerinin kıvrımlarında kendini gösterir. Eğlenceli ve hafif teması ile Barok dönemin resmiyetinden uzak duran eser Rokoko’nun latifeciliğinden bir örnek sunmaktadır. İlerleyen dönemde özellikle Aydınlanma Çağı filozofları tarafından içi boş ve ciddiyetsiz bulunan Rokoko tarzı yerini daha katı kurallara ve asaleti çağrıştıran yönleri ile Yeni-Klasikçilik’e “Neoclassisim” bırakmıştır.
Konum: Wallace Koleksiyonu “Wallace Collection”, Londra
Tarih: 1767
Dönem: 18. Yüzyıl
Akım: Rokoko “Rococo”